Τι θα ανακάλυπταν αρχαιολόγοι από το μέλλον αν εξερευνούσαν την εικαστική Αθήνα του σήμερα; Πώς θα μελετούσαν το βίωμα που αποτυπώνεται στην καλλιτεχνική πρακτική και αφουγκράζεται τους σύγχρονους προβληματισμούς; Με ποιους τρόπους η σύγχρονη τέχνη προσπαθεί να κατανοήσει τις αξίες, τις ιδεολογίες και τις πεποιθήσεις, που κυριαρχούν στον πολιτισμό μας σήμερα;
Η σύγχρονη σειρά εκθέσεων Raw, του Ιδρύματος Β. & Μ. Θεοχαράκη, παρουσιάζει την έκθεση της Ναταλίας Μαντά και του Δημήτρη Ταμπάκη, με τίτλο Vertigo, σε επιμέλεια Φαίδρας Βασιλειάδου. Τι θα ανακάλυπταν αρχαιολόγοι από το μέλλον αν εξερευνούσαν την εικαστική Αθήνα του σήμερα; Πώς θα μελετούσαν το βίωμα που αποτυπώνεται στην καλλιτεχνική πρακτική και αφουγκράζεται τους σύγχρονους προβληματισμούς; Με ποιους τρόπους η σύγχρονη τέχνη προσπαθεί να κατανοήσει τις αξίες, τις ιδεολογίες και τις πεποιθήσεις, που κυριαρχούν στον πολιτισμό μας σήμερα;
Το Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β. & Μ. Θεοχαράκη προσεγγίζεται ως θερμοκοιτίδα πολιτισμού, στα σπλάχνα του οποίου εισχωρεί και εκκολάπτεται το μέλλον. Η έκθεση με τίτλο Vertigo πλαισιώνει το εκθεσιακό πρόγραμμα σύγχρονης τέχνης Raw και περιγράφει την έντονη μεταβλητότητα της εποχής μας, ενώ ταυτόχρονα ανακαλύπτει εργαλεία ισορροπίας, γύρω από τις ιλιγγιώδεις ταχύτητες εξέλιξης του σήμερα. Οι συμμετέχοντες καλλιτέχνες, Ναταλία Μαντά και Δημήτρης Ταμπάκης, συνομιλούν χειρονομιακά στους ενδιάμεσους χώρους του Ιδρύματος και διεισδύουν στο πολιτιστικό γενετικό υλικό του μέλλοντος, καθώς μέσα από το καλλιτεχνικό λεξιλόγιό τους καθρεφτίζουν την τροχοπέδη της πραγματικότητας. Ο εικαστικός διάλογος που προκύπτει, προσφέρει μια μεταφορική προσέγγιση, όπου οι καλλιτέχνες δημιουργούν έργα που δεν μένουν περιορισμένα σε συγκεκριμένες φόρμες ή χώρους, αλλά διαχέονται και αλληλεπιδρούν με τον περιβάλλοντα χώρο, δίνοντας έμφαση σε σημεία μετάβασης, μεταμόρφωσης και αλλαγής. Η καλλιτεχνική αυτή σύμπραξη, παρόλο που βασίζεται σε υλικές αντιθέσεις, καταφέρνει να δημιουργήσει μια ενοποιημένη αφήγηση, που εξερευνά τις εσωτερικές διεργασίες της ψυχής και εμβαθύνει στην έννοια της λύτρωσης από τα τραύματα και τα υπαρξιακά αδιέξοδα της σύγχρονης ζωής. Τυπώματα σε φύλλα αλουμινίου, που παγώνουν στο χρόνο μια πρωτογενή πληγή ως το σημείο μηδέν, κεραμικά δοχεία στο χώμα, που αφηγούνται αρχέγονες τελετουργίες, μεταλλικές γλυπτικές απολήξεις τοποθετημένες με ακροφοβικές τάσεις και κυανοτυπίες ως ακτινογραφία της ίδιας της ύπαρξης, είναι μερικά από τα έργα που προσδίδουν μια εσωτερική διάσταση στην παρούσα έκθεση, ενώ την ίδια στιγμή επιτρέπουν στους συμμετέχοντες καλλιτέχνες να επεκτείνουν τα όρια της καλλιτεχνικής τους έκφρασης και να εξερευνήσουν νέους τρόπους αλληλεπίδρασης με το κοινό.
Το γενικό αίσθημα έλλειψης ισορροπίας και αστάθειας επισφραγίζεται με τον τίτλο της έκθεσης, Vertigo, που εμπνέεται από το επιδραστικό αριστούργημα του Άλφρεντ Χίτσκοκ (στα ελληνικά «Ο Δεσμώτης του Ιλίγγου», 1958) και αποτελεί ένα κινηματογραφικό δοκίμιο πάνω στην ανθρώπινη οδύνη και την κάθαρση. Η σύγκριση του χιτσκοκικού βλέμματος με την κάθοδο του Δάντη στην Κόλαση ή με τον μύθο του Ορφέα, που κατεβαίνει στον Άδη για να σώσει την Ευρυδίκη, αναδεικνύει την ανάγκη της απελευθέρωσης από τα δεσμά του προσωπικού «ιλίγγου». Όπως ο Δάντης και ο Ορφέας, έτσι και ο ήρωας του Χίτσκοκ, Σκότι, καταδύεται σε ένα σκοτεινό και επικίνδυνο κόσμο, τόσο κυριολεκτικά όσο και μεταφορικά, για να βρει ή να σώσει κάτι που έχει χάσει. Αυτό το ταξίδι αποτελεί μια βαθιά ψυχολογική εξερεύνηση της ανθρώπινης φύσης, της εμμονής και της ψυχολογικής κατάρρευσης, με τον σκηνοθέτη να περιγράφει την εσωτερική πάλη του ανθρώπου με τους φόβους και το τραύμα του, προκειμένου να λυτρωθεί. Σε αυτό ακριβώς το σημείο κρύβεται και το νόημα της έκθεσης: στην ενδοσκόπηση του εσωτερικού ψυχισμού του ατόμου, που οδηγεί στην κάθαρση, σε μια διαδικασία ανακάλυψης και αυτοκατανόησης, η οποία καθίσταται ιδιαίτερα σημαντική σε περιόδους αστάθειας και αβεβαιότητας και ενδεχομένως να αποτελεί και τον μοναδικό τρόπο ίασης σε μια τοξική κουλτούρα. Από γλυπτά που φλερτάρουν με το υπαρξιακό κενό του διαγενεακού τραύματος έως κεραμικές φόρμες, από τις οποίες ανθίζουν λουλούδια, υμνώντας την τέχνη του καλού αποχαιρετισμού, η έκθεση Vertigo φέρνει κοντά δύο καλλιτέχνες που δεν δημιουργούν απλώς στατικές γλυπτικές δημιουργίες, αλλά αφηγήσεις που εξελίσσονται στον χρόνο, προσκαλώντας έτσι τον θεατή σε μια βαθιά ενδοσκόπηση. Συνολικά, το δυναμικό και πολυδιάστατο έργο τους συνθέτει μια βαθυστόχαστη ενατένιση της παρούσας στιγμής, αλλά και μια πρόβλεψη για το μέλλον, μέσω της καλλιτεχνικής και υπαρξιακής εξερεύνησης, που επιχειρεί να δημιουργήσει ένα ζωντανό αρχείο των πολιτιστικών και κοινωνικών προκλήσεων, που αντιμετωπίζουμε σήμερα.
Διάρκεια έκθεσης: 26 Σεπτεμβρίου–22 Νοεμβρίου 2024
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΑΛΛΗΛΩΝ ΔΡΑΣΕΩΝ:
Ξενάγηση στο εργαστήριο της εικαστικού Ναταλίας Μαντά
10 Οκτωβρίου
Πέμπτη, 18.30 – 20.00
Ξενάγηση στο εργαστήριο του εικαστικού Δημήτρη Ταμπάκη
17 Οκτωβρίου 2024
Πέμπτη, 18.30 – 20.00
Ξενάγηση στην έκθεση Vertigo από την επιμελήτρια Φαίδρα Βασιλειάδου
3 Οκτωβρίου, 7 Νοεμβρίου 2024
Πέμπτη, 18.30 – 19.30
Γλυπτά σε ισορροπία |Εκπαιδευτικό πρόγραμμα για παιδιά 6 -10 ετών και ενήλικες
*Η ημερομηνία διεξαγωγής του προγράμματος θα ανακοινωθεί σύντομα
